Achtergrond
De behoefte aan meer duurzame en inclusieve planningsprocessen - in het bijzonder ook in sectoren die verband houden met stedelijke mobiliteit - is algemeen erkend. Op Europees niveau kregen in die context de zogenaamde ‘Sustainable Urban Mobility Plans’ (SUMP) meer erkenning en het belang ervan is de laatste jaren steeds toegenomen. Dat kwam onder meer tot uitdrukking in:- Action Plan on urban mobility (2009)
- White Paper: Roadmap to a Single European Transport Area (2011)
Beide beleidsdocumenten schuiven SUMP naar voor als kader voor duurzame mobiliteit. Europe streeft dan ook naar een verhoging van de opname van duurzame stedelijke mobiliteitsplannen in Europa.
Een SUMP is: ‘Een strategisch plan dat is opgezet om aan de mobiliteitsbehoeften te voldoen voor een betere leefkwaliteit van mensen en bedrijven in steden en hun omgeving. Het bouwt voort op bestaande plannen en houdt rekening met integratie, participatie en evaluatie principes’.
De kenmerken van SUMP zijn:
- een participatieve aanpak waarin burgers en andere stakeholders doorheen heel het proces betrokken worden;
- een streven naar duurzaamheid in de zin van sociale rechtvaardigheid, omgevingskwaliteit en economisch ontwikkeling in balans te brengen;
- een integrale benadering, tussen beleidssectoren en andere overheden;
- een focus op het bereiken van haalbare en meetbare doelen die in lijn liggen van een lange termijn visie;
- het in kaart brengen van kosten en baten, met inbegrip van externe effecten;
- een duidelijke beleidscyclus, van analyse huidige situatie tot en met monitoring en evaluatie. SUMP richtlijnen.
Binnen dit project werd onderzoek gedaan naar de status van SUMP in Europa. Zo werd geprobeerd de bestaande kennis over de verschillende benaderingen in de verschillende landen te consolideren. Daarnaast werden opleiding- en bewustmakingbehoeften in deze landen in beeld gebracht. De resultaten van deze analyse werden gepresenteerd in een statusrapport:
- Report on the status of Sustainable Urban Mobility Plans in more than thirty European countries (2011)
SUMP bij ons
Tussen de Europese landen varieert het begrip en de aanpak van (duurzame) stedelijke mobiliteitsplanning evenals de respectieve wettelijke kaders enorm. In België varieert dit zelfs tussen de regio’s. In het statusrapport wordt Vlaanderen gezien als behorende tot de voorlopers, samen met landen als Frankrijk, Verenigd Koninkrijk en Nederland. Wallonië zou eerder horen bij de landen ‘op weg naar’ SUMP, naast landen als Oostenrijk, Denemarken, Hongarije… Maar zoals er verschil is tussen landen en regio’s is er evenveel verschil mogelijk tussen steden onderling.
Al bij al behoren we tot de Europese koplopers. Onze praktijk kent heel wat overlapping met de richtlijnen uit het SUMP-proces. Heeft het dan zin om verder om te kijken naar SUMP?
SUMP is alleszins (nog) niet verplicht. De Europese commissie overweegt om het hebben van een SUMP als voorwaarde mee te nemen bij het toekennen van Europese subsidies. Dat is op zich een financieel argument voor Belgische steden om zich te verdiepen in de SUMP methodiek. Maar SUMP is geen doel, het is een middel. Het is een methodiek om mobiliteit(sbeleid) duurzaam te maken. Daarin staat het verbeteren/waarborgen van de kwaliteit van leven en niet het oplossen van verkeersknelpunten centraal.
Door gericht te leren uit SUMP, bijvoorbeeld over visievorming, over doelstellingen, over sectoroverstijgende samenwerking of over monitoring en evaluatie kan SUMP ervoor zorgen dat België Europees gezien tot de kopgroep blijft behoren. SUMP kan ervoor zorgen dat we inhoudelijk en procesmatige verbeteringen doorvoeren in ons streven naar duurzaam mobiele steden.
Nog tot 22 februari 2013 kan u de online raadpleging invullen.
Meer details (statusrapport, richtlijnen, voorbeelden) over SUMP via www.mobilityplans.eu.
Er bestaat een korte video inleiding op SUMP in drie delen van telkens ongeveer vijf minuten op Eltis. Je kan rechtsreeks gaan via deze link.
Posts
