Tax shift is helaas geen modal shift

Het is er dan toch van gekomen. Op Twitter gonsde het vanmorgen al over de inhoud van het akkoord dat premier Michel in de vroege uurtjes kon bereiken. Optimistisch als ik ben, zocht ik koortsachtig naar de passage over salariswagens, veralgemeende kilometerheffing, mobiliteitsbudget, stimuleren van elektrisch vervoer; en andere fiscale maatregelen die het mobiliteitsbeleid in dit land een nieuwe impuls kunnen geven. Helaas, geen woord daarover.

Ik kan alleen maar vaststellen dat principes als ‘de vervuiler betaalt’ zoals die ook in de White Paper on Transport van de Europese Commissie worden naar voor geschoven, een compromis à la Belge ondergaan. Op sommige vlakken voert men het schijnbaar in, op andere veel evidentere vlakken laat men het principe volledig los.

Wat staat er wel in? Een verhoging van de accijns op diesel. Daar kan ik vrolijk over worden. We mogen hopen dat de gemiddelde dieselrijder wat afgeremd wordt in dieselconsumptie en dus zijn rijgedrag misschien wat aanpast. Voor de gelukkigen met een salariswagen met ongelimiteerde tankkaart zal het hopelijk leiden tot een aanpassing van de car policy waarin dan toch maar een limiet op het aantal kilometers ingevoerd wordt. Maar een modal shift? Neen, daarvoor weegt deze aanpassing veel te licht.

In de begindagen van de discussie over de tax shift lag het mobiliteitsbudget nochtans ter tafel. Een mobiliteitsbudget is een persoonsgebonden budget dat werknemers vrij kunnen spenderen aan een vervoersmiddel van hun keuze. Idealiter ziet de werknemer het uitgespaarde bedrag op zijn rekening doorgestort worden. Gecombineerd met een slimme kilometerheffing geeft een dergelijk systeem aanleiding tot flexibilisering en verduurzaming in het woon-werkverkeer (zoals bleek uit het proefproject Mobiliteitsbudget Werkt! waar een daling van 37% in autokilometers vastgesteld werd). Fiscaliteit als aanjager voor een modale verschuiving in het woon-werkverkeer. Daar word ik warm van.

Dat salariswagens pasmunt zijn in het loonlastdebat, dat begrijp ik. De loonlast is inderdaad hoog. Maar die werd vandaag verlaagd, dankzij de tax shift. Mogen we dan vragen van onze werkgevers dat al die nieuwe werkwilligen, ons voorgespiegeld door de premier, in plaats van een salariswagen een abonnementje krijgen? Of een degelijke fietsvergoeding? Of misschien wel allebei, voor als het regent? Ik ga alvast met de trein naar huis, als die nog rijdt tenminste.