Olieprijs omhoog, milieubewustzijn omhoog?

Dieselprijs steeg met 83% in 8 jaar tijd! Koopkracht vloeit weg aan de pomp! De onheilsberichten vliegen ons om de oren. Is de toestand hopeloos? Ja, maar gelukkig niet ernstig.

Natuurlijk komt het olietijdperk stilaan aan zijn einde. Wat wetenschappelijk bekend staat als Peak Oil (het punt waarop alle olie uit de aarde gehaald is en de productie dus noodgedwongen zal afnemen, Wikipedia) bezorgt menig trader op de beursvloer een natte broek. Zeker als het stormt in het Midden-Oosten. Ook in België gaan de automobilistenverenigingen dan weer aan het roepen: het cliquet-systeem moet hervormd, de accijnzen moeten omlaag, de brandstofprijzen moeten weer in de gezondheidsindex worden opgenomen. Argumenten daarvoor zijn er nauwelijks. Behalve dan dat het erg duur wordt om ondoordacht met de auto te rijden.

Gek genoeg ligt daar net de oplossing. De duurdere brandstofprijzen zouden weleens een weldadig effect kunnen hebben op het mobiliteitsgedrag van Jan en Mie Modaal. Ecologische en sociale argumenten kunnen misschien niet iedereen overtuigen, het argument van de lege portefeuille kan dat misschien wel. Dat brengt het debat rond duurzame mobiliteit weer in balans.

Nu ja, in balans… Om een correcte afspiegeling te zijn van de externe kosten die ondoordacht autorijden met zich meebrengt, zouden de prijzen en/of belastingen nog wel wat hoger mogen. Zo stelt het rapport Internalisering van externe kosten van transport in Vlaanderen van Transport and Mobility Leuven het volgende: “Autorijden kost in totaal 0,17 tot 0,34 euro per voertuigkilometer, voornamelijk door de aankoop van de wagen en de brandstofkosten. Daarin zitten ook heel wat transportbelastingen: 0,04 tot 0,09 euro per voertuigkilometer. De externe kosten zijn iets hoger dan de transportbelastingen, 0,03 tot 0,11 euro, waardoor de mate van internalisatie al vrij groot is. Voor een benzinewagen tijdens het daluur zijn de belastingen zelfs al te hoog (internalisatie bijna 300%). In andere gevallen (zoals tijdens het spitsuur wanneer er veel file is, of in de stad waar meer mensen last hebben van fijn stof van dieselwagens) zijn de externe kosten heel wat hoger dan het gemiddelde (internalisatie rond de 30%) en is een bijkomende plaatselijke en tijdelijke heffing wenselijk.”

Wil dit dan zeggen dat we binnenkort allemaal moeten thuisblijven? Neen, natuurlijk niet. Er zijn een dozijn aan mogelijkheden om je toch aangenaam, snel en vooral goedkoop te verplaatsen. Zo is er bijvoorbeeld die fantastische uitvinding op twee wielen: de fiets. Je wordt gezonder en rijker in één beweging. Voor wie het al wat gekker mag, zijn er koersfietsen, mountainbikes, hybrides, bakfietsen, low-riders, aanhangwagens, tandems, enz… Voor de lange afstanden neem je natuurlijk de trein. Tenslotte zijn ook nog tal van combinaties of inventieve oplossingen mogelijk: autodelen, plooifiets op de trein, thuiswerken, carpoolen, bussen en trams, …

Hele dure olie of sterker nog, geen olie meer: is dat erg? Ach, het is maar hoe je het bekijkt. Iedere crisis is een opportuniteit. Mensen evolueren maar als er een beetje druk op de ketel zit.